KANCELARIA ADWOKACKA

Adwokat Dorota Paździora

Blog

person holding pencil near laptop computer
Odrzucenie spadku przez dorosłego jak i przez dziecko.
21 lipca 2024

Ogólne zasady dotyczące odrzucenia spadku są takie same zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci. 

 

Spadek można odrzucić u notariusza i jest to najszybsza droga na odrzucenie spadku. W takim przypadku termin na odrzucenie spadku zostanie zachowany, jeśli w ciągu 6 miesięcy od powzięcia informacji, że jesteśmy powołani do spadku u notariusza do protokołu oświadczymy, że spadek odrzucamy. Spadek można też odrzucić w sądzie – wtedy należy złożyć wniosek o przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku. W takim przypadku termin na odrzucenie spadku zostanie zachowany, jeśli w tym czasie zostanie złożony do sądu wniosek o przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku (i oczywiście później faktycznie takie oświadczenie zostanie złożone).

 

W przeciwieństwie do odrzucenia spadku przez dorosłego, odrzucenie spadku w imieniu dziecka wymaga dodatkowych formalności. Odrzucenie spadku jest bowiem czynnością przekraczającą zwykły zarząd majątkiem dziecka. Oznacza to, że co do zasady, aby odrzucić spadek w jego imieniu, musimy uzyskać zgodę sądu opiekuńczego. Aby uzyskać taką zgodę, należy złożyć do sądu rejonowego wniosek o wyrażenie zgody na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem dziecka. Wniosek składamy do sądu rejonowego, w którego właściwości zamieszkuje dziecko. Pod tym linkiem znajdziemy właściwy sąd https://wi.lex.pl/govsearch/. Niezwłocznie po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego należy odrzucić spadek w imieniu dziecka. Dalsze czynności są takie same jak w przypadku dorosłego – u notariusza lub w sądzie. Termin na odrzucenie spadku ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania przed sądem o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku. 

 

Powyższa zasada w przypadku małoletnich dzieci ma swoje wyjątki. Mianowicie zgoda sądu opiekuńczego (lub sądu spadku) nie będzie potrzebna jeśli w imieniu dziecka odrzucimy spadek, który też odrzuciliśmy. Aby skorzystać z tej uproszczonej drogi na odrzucenie spadku w imieniu dziecka trzeba spełnić kilka wymogów:

  • dziecko jest powołane do dziedziczenia, ponieważ jego rodzic odrzucił spadek;
  • odrzucenie spadku w imieniu dziecka dokonywane jest przez rodzica, któremu przysługuje władza rodzicielska;
  • drugi z rodziców, któremu przysługuje władza rodzicielska wyraża zgodę na odrzucenie spadku lub odrzucenie dokonywane jest wspólnie przez oboje rodziców;
  • spadek odrzuca uprawnione do tego spadku rodzeństwo dziecka.

Jeśli spełniamy powyższe wymogi postępujemy tak jak w przypadku odrzucenia spadku przez dorosłego – odrzucamy spadek w imieniu dziecka przed notariuszem lub przed sądem, nie pytając się sądu opiekuńczego (lub sądu spadku) o zgodę. Wynika to z przepisów Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego art. 101 § 3 i 4. 

 

Odrzucenie spadku następuję w linii dziedziczenia ustawowego. Zobowiązani są do odrzucenia kolejni spadkobiercy, którzy dziedziczyliby z ustawy. Jeżeli spadkobierca odrzuci spadek, wówczas traktuje się go, jakby nie dożył spadku, a w jego miejsce wstępują jego następcy prawni, którzy w ciągu 6 miesięcy od dowiedzenia się o tytule powołania mogą złożyć oświadczenia spadkowe. Przykładowo jeżeli jedyna córka spadkodawcy złożyła oświadczenie o odrzuceniu spadku cały spadek dziedziczą rodzice spadkodawcy w częściach równych. Jeśli któreś z rodziców nie dożyło otwarcia spadku udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. W tym momencie odrzucenie spadku przez rodziców spadkodawcy, powoduje, że to rodzeństwo spadkodawcy dziedziczy po zmarłym bracie/siostrze i od daty odrzucenia spadku przez rodziców zaczyna biec termin na odrzucenie spadku przez rodzeństwo. Najlepiej jednak dokonać odrzucenia spadku po rodzicach tego samego dnia i w terminie 6 miesięcy. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku albo złożyło oświadczenie o odrzuceniu spadku, przypadający mu udział spadkowy, przypada jego zstępnym. W pierwszej kolejności dotyczy to jego dzieci. Gdy brak jest zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa albo złożyli oni oświadczenie o odrzuceniu spadku, spadek przypada dziadkom spadkodawcy. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału spadku między zstępnych spadkodawcy.

 

Z doświadczenia wiem, że nie warto czekać na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku, gdyż termin 6 miesięcy jest terminem zawitym.  Są możliwości wzruszenia przywrócenia terminu, by móc złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku, ale jest to postępowanie trudne i skomplikowane. W takiej sytuacji składamy do sądu wniosek o uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia woli o odrzuceniu spadku w terminie i przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Będzie trzeba wykazać, że pomimo dobrej woli „przegapiliśmy” termin do żłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku nie z własnej winy. Mimo że staraliśmy się, to nie wiedzieliśmy, że w spadku są długi. Musimy wtedy przedstawić odpowiednie dowody na poparcie swoich twierdzeń. Dlatego, aby uniknąć tej trudnej i skomplikowanej drogi, należy odrzucić niekorzystny spadek jak najszybciej i nie ryzykować upływu terminu na odrzucenie spadku.

 

W przypadku pytań lub wątpliwości zapraszam do kontaktu.

 

 

  Jesteśmy tutaj  

  Kontakt z nami  

Tel. + 48 501 369 018

 

e-mail: dorota.pazdziora@vp.pl

 

Jesteśmy do dyspozycji

od poniedziałku do piątku

w godzinach

od 10:00 do 19:00

 

Strona www stworzona w kreatorze WebWave.

Siedziba:

ul. Chłodna 22A lok. 9/10
00-891 Warszawa

 

Filia:

al. Zwycięstwa 6/1a
41-200 Sosnowiec

 

Adres do korespondencji:

ul. Marszałka J. Piłsudskiego 7A lok. 17

41-200 Sosnowiec