KANCELARIA ADWOKACKA

Adwokat Dorota Paździora

Blog

black and silver fountain pen
Jedyny spadkobierca a dziedziczenie ustawowe – co warto wiedzieć?
16 grudnia 2025

Śmierć bliskiej osoby wiąże się nie tylko z trudnymi emocjami, ale również z koniecznością uregulowania spraw formalnych. Poniżej przedstawiamy ogólną informację dla jedynego spadkobiercy dziedziczącego z ustawy, gdy w skład spadku wchodzą zarówno aktywa (np. nieruchomość, środki pieniężne), jak i długi, w tym nieubezpieczony kredyt bankowy.

 

Otwarcie spadku i krąg spadkobierców

Z chwilą śmierci spadkodawcy następuje otwarcie spadku. Jeżeli zmarły nie pozostawił testamentu, dziedziczenie odbywa się na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego.

Jeżeli jest Pan/i jedynym spadkobiercą ustawowym, nabywa Pan/i całość praw i obowiązków majątkowych zmarłego. Oznacza to, że do spadku wchodzą zarówno:

  • aktywa, takie jak:

    • nieruchomości,

    • ruchomości,

    • środki zgromadzone na rachunkach bankowych,

  • pasywa, czyli długi spadkowe, w tym niespłacony kredyt bankowy.

 

Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku

Spadkobierca ma 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o powołaniu do spadku, na złożenie jednego z następujących oświadczeń:

  • o przyjęciu spadku wprost,

  • o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza (rozwiązanie rekomendowane przy istnieniu długów),

  • o odrzuceniu spadku.

Brak złożenia oświadczenia w terminie skutkuje automatycznym przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza, że odpowiedzialność za długi jest ograniczona do wysokości wartości odziedziczonego majątku.

Oświadczenie można złożyć:

  • przed sądem rejonowym,

  • albo przed notariuszem.

 

Stwierdzenie nabycia spadku – jak uzyskać dokument?

Aby formalnie potwierdzić swoje prawa do spadku, konieczne jest uzyskanie jednego z dwóch równoważnych dokumentów:

1. Sądowe stwierdzenie nabycia spadku

Wniosek składa się do sądu rejonowego – wydziału cywilnego, właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy.

Do wniosku należy dołączyć m.in.:

  • odpis aktu zgonu spadkodawcy,

  • odpis aktu urodzenia oraz ewentualnie aktu małżeństwa spadkobiercy,

  • dowód uiszczenia opłaty sądowej w wysokości 105 zł.

2. Akt poświadczenia dziedziczenia u notariusza

Jest to rozwiązanie szybsze i wygodniejsze, możliwe wtedy, gdy nie ma sporu co do kręgu spadkobierców – co ma miejsce w przypadku jedynego spadkobiercy.

Cechy tej procedury:

  • wymaga osobistego stawiennictwa,

  • akt notarialny ma taką samą moc jak orzeczenie sądu,

  • koszty są wyższe niż w postępowaniu sądowym.

W praktyce całkowity koszt prostych spraw notarialnych wynosi zazwyczaj kilkaset złotych (około 400–800 zł brutto), w zależności od liczby czynności i wypisów.

 

Kredyt bankowy i odpowiedzialność za długi

Niespłacony kredyt bankowy stanowi dług spadkowy. Po stwierdzeniu nabycia spadku:

  • bank może dochodzić spłaty od spadkobiercy,

  • zakres odpowiedzialności zależy od formy przyjęcia spadku,

  • przy przyjęciu z dobrodziejstwem inwentarza odpowiedzialność ograniczona jest do wartości aktywów spadku.

W praktyce warto:

  • ustalić aktualne saldo zadłużenia w banku,

  • sporządzić spis inwentarza (u notariusza lub przez komornika),

  • zachować ostrożność wobec nieznanych wierzycieli – zdarzają się próby wyłudzeń.

 

Zgłoszenie nabycia spadku do Urzędu Skarbowego

Po uzyskaniu dokumentu potwierdzającego nabycie spadku należy dokonać zgłoszenia do Urzędu Skarbowego.

Najważniejsze informacje:

  • formularz: SD-Z2 (dla tzw. „grupy zerowej” – m.in. dzieci, małżonek, rodzice),

  • termin: 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu lub sporządzenia aktu notarialnego.

Niedotrzymanie terminu może skutkować utratą zwolnienia podatkowego i obowiązkiem zapłaty podatku.

 

Wpis nowego właściciela do księgi wieczystej

Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, konieczne jest ujawnienie nowego właściciela w księdze wieczystej.

W tym celu:

  • składa się formularz KW-WPIS do sądu prowadzącego księgę wieczystą,

  • dołącza się dokument nabycia spadku oraz dowód opłaty sądowej 200 zł.

 

Podsumowanie – najważniejsze kroki dla jedynego spadkobiercy

Jedyny spadkobierca powinien w szczególności:

  • Złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku (najlepiej z dobrodziejstwem inwentarza).

  • Uzyskać stwierdzenie nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia.

  • Zgłosić nabycie spadku do Urzędu Skarbowego na formularzu SD-Z2.

  • Uregulować kwestie długów spadkowych, w tym kredytu bankowego.

  • Dokonać wpisu prawa własności w księdze wieczystej nieruchomości.

 

przypadku pytań zapraszam do kontaktu i pomocy ze strony prawnika. 

 

 

  Jesteśmy tutaj  

  Kontakt z nami  

Tel. + 48 501 369 018

 

e-mail: dorota.pazdziora@vp.pl

 

Jesteśmy do dyspozycji

od poniedziałku do piątku

w godzinach

od 10:00 do 18:00

 

Istnieje możliwość umówienia spotkania poza godzinami pracy Kancelarii, po wcześniejszym kontakcie telefonicznym. 

 

Strona www stworzona w kreatorze WebWave.

Siedziba:

ul. Chłodna 22A lok. 9/10
00-891 Warszawa

 

Filia:

al. Zwycięstwa 6/1a
41-200 Sosnowiec

 

Adres do korespondencji:

ul. Marszałka J. Piłsudskiego 7A lok. 17

41-200 Sosnowiec