KANCELARIA ADWOKACKA

Adwokat Dorota Paździora

Blog

framed eyeglasses on top open book
CZy można odrzucić spadek po wielu latach od śmierci spadkodawcy?
03 kwietnia 2025

Istnieje w prawie coś takiego jak wniosek o uchylenie się od skutków niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Poniżej przedstawiam podstawy prawne i działania jakie należy podjąć, by skutecznie odrzucić spadek po wielu latach od śmierci spadkodawcy. 

 

I. Wprowadzenie

 

Przyjęcie spadku może wiązać się z poważnymi konsekwencjami, zwłaszcza gdy w jego skład wchodzą długi. Zgodnie z polskim prawem spadkowym, spadkobierca ma sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o swoim powołaniu do spadku, na złożenie oświadczenia o jego odrzuceniu. Jeżeli termin ten upłynie bez działania spadkobiercy, następuje tzw. milczące przyjęcie spadku. W niektórych przypadkach istnieje jednak możliwość uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia w terminie.

 

II. Podstawa prawna

 

Instytucja uchylenia się od skutków niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku wynika z przepisów Kodeksu cywilnego oraz Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 1019 Kodeksu cywilnego:

 

1. Spadkobierca może uchylić się od skutków niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku, jeżeli działał pod wpływem błędu lub groźby.

2. Błąd musi dotyczyć istotnych okoliczności, a zatem takich, które miałyby wpływ na decyzję spadkobiercy.

3. Wniosek o uchylenie się od skutków niezłożenia oświadczenia składa się do sądu, który bada przesłanki uchylenia.

 

III. Przesłanki uchylenia się od skutków niezłożenia oświadczenia

 

Aby sąd uznał wniosek za zasadny, konieczne jest wykazanie, że:

 

- Spadkobierca nie miał wiedzy o istnieniu spadku lub jego składzie (np. nie był świadomy długów spadkowych).

- Spadkobierca pozostawał w błędzie co do skutków prawnych niezłożenia oświadczenia (np. myślał, że brak działania nie oznacza przyjęcia spadku).

- Wystąpiła groźba, np. ze strony wierzycieli lub innych osób zainteresowanych spadkiem, która wpłynęła na brak podjęcia działań.

 

IV. Procedura składania wniosku

 

Wniosek składa się do sądu rejonowego właściwego dla miejsca otwarcia spadku (najczęściej ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy). Powinien on zawierać:

 

- Dane wnioskodawcy i uczestników postępowania (np. pozostałych spadkobierców, wierzycieli spadkowych).

- Opis okoliczności uzasadniających uchylenie się od skutków prawnych (np. kiedy i w jaki sposób spadkobierca dowiedział się o spadku oraz jakie czynniki wpłynęły na brak złożenia oświadczenia w terminie).

- Dowody potwierdzające twierdzenia wnioskodawcy (np. dokumenty, zeznania świadków, korespondencję z wierzycielami).

- Wniosek o wyrażenie zgody przez sąd na złożenie spóźnionego oświadczenia o odrzuceniu spadku.

 

V. Skutki uchylenia się od skutków niezłożenia oświadczenia

 

Jeżeli sąd przychyli się do wniosku, spadkobierca może skutecznie odrzucić spadek, tak jakby termin nie upłynął. W konsekwencji nie ponosi on odpowiedzialności za ewentualne długi spadkowe. Jeśli jednak wniosek zostanie oddalony, spadkobierca pozostaje odpowiedzialny za zobowiązania wynikające ze spadku.

 

VI. Podsumowanie

 

W sytuacji, gdy spadkobierca nie złożył w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku, istnieje możliwość jego uchylenia, pod warunkiem wykazania błędu lub groźby. Procedura ta wymaga złożenia odpowiedniego wniosku do sądu oraz przedstawienia dowodów na zaistnienie przesłanek ustawowych. Z uwagi na skomplikowany charakter sprawy, warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie spadkowym.

 

 

 

  Jesteśmy tutaj  

  Kontakt z nami  

Tel. + 48 501 369 018

 

e-mail: dorota.pazdziora@vp.pl

 

Jesteśmy do dyspozycji

od poniedziałku do piątku

w godzinach

od 10:00 do 19:00

 

Strona www stworzona w kreatorze WebWave.

Siedziba:

ul. Chłodna 22A lok. 9/10
00-891 Warszawa

 

Filia:

al. Zwycięstwa 6/1a
41-200 Sosnowiec

 

Adres do korespondencji:

ul. Marszałka J. Piłsudskiego 7A lok. 17

41-200 Sosnowiec